Ewa Parkita, Instrumenty szkolne. Podręcznik dla studentów kierunków pedagogicznych i artystycznych, 2022, 212 s., format B5, ISBN 978-83-7133-958-5, cena 46,20 zł

Niniejszy podręcznik akademicki stanowi kompendium wiedzy teoretycznej i praktycznej w zakresie wykorzystania instrumentów szkolnych w dydaktyce muzycznej. Instrumenty szkolne jako przedmiot należy do bloku podstawowych zajęć realizowanych na kierunku edukacja artystyczna w zakresie sztuki muzycznej, jednak do tej pory nie doczekał się kompleksowego opracowania w zakresie celów, metodycznej realizacji treści programowych i efektów uczenia się. Przygotowanie metodyczne do realizacji formy muzykowania w ramach zajęć szkolnych i pozaszkolnych stanowi jedno z ważniejszych, a zarazem trudnych zadań jakie stawia przed studentem pedagogika muzyczna.

Obok indywidualnych umiejętności gry na flecie prostym oraz melodycznych i niemelodycznych instrumentach perkusyjnych, kształtujemy możliwości muzykowania zespołowego. Gra zespołowa jest bowiem istotną formą kształcenia muzycznego, wpływającą nie tylko na wypracowanie umiejętności współpracy w grupie, lecz także rozwijającą dyscyplinę melodyczno-rytmiczną, myślenie polifoniczne, muzykalność, wyobraźnię i wrażliwość estetyczną grających. Formie tej towarzyszyć powinna aktywność ze strony studentów, zarówno w odczytywaniu opracowań (partytur) na instrumenty szkolne, jak i w tworzeniu własnych propozycji na poszczególne składy instrumentalne.

Publikacja przeznaczona jest dla studentów kierunków pedagogicznych i artystycznych, nauczycieli, animatorów, którzy swoją przyszłą pracę wiążą z pedagogiką muzyczną i kształtowaniem wrażliwości muzycznej dzieci i młodzieży.

Małgorzata Przeniosło, Marek Przeniosło, Słownik biograficzny profesorów uniwersytetów Drugiej Rzeczypospolitej. Uniwersytet Warszawski, 2022, 880 s., format B5, ISBN 978-83-7133-964-6, cena 174,30 zł

 Słownik biograficzny profesorów uniwersytetów Drugiej Rzeczypospolitej. Uniwersytet Warszawski jest efektem realizacji grantu Narodowego Programu Rozwoju Humanistyki. Na całość publikacji składa się sześć części, każda z nich dotyczy jednego z sześciu uniwersytetów, które funkcjonowały w Polsce w okresie międzywojennym. Były to: Uniwersytet Jagielloński w Krakowie, Uniwersytet Jana Kazimierza we Lwowie, Uniwersytet Stefana Batorego w Wilnie, Uniwersytet Warszawski, Uniwersytet Poznański i Katolicki Uniwersytet Lubelski. Pięć pierwszych uniwersytetów było uczelniami państwowymi, szósty funkcjonował jako placówka prywatna. W większości były to uniwersytety o dużych tradycjach, najstarszy z nich, UJ, powstał w 1364 r. Uruchomiony w 1915 r. Uniwersytet Warszawski w swej tradycji odwoływał się do utworzonej w 1816 r. w Warszawie Szkoły Głównej.

W każdej części Słownika znalazły się biogramy profesorów, którzy na danej uczelni kierowali katedrami. Wiązało się to z ich równoczesną nominacją na profesora nadzwyczajnego lub zwyczajnego. Łącznie w publikacji zamieszczono 953 biogramy, w części dotyczącej UW jest to 191 biogramów. W każdej części Słownika znajduje się obszerny wstęp. Zadaniem wstępu jest wyjaśnienie zasad, na jakich zostały skonstruowane biogramy, także wprowadzenie czytelnika w skomplikowaną materię funkcjonowania międzywojennych uniwersytetów i miejsca w nich kierujących katedrami profesorów. Ostatnia z części wstępu zawiera analizę danych zaczerpniętych z biogramów znajdujących się w danym tomie, co ma pokazać możliwości, jakie daje Słownik w dalszych badaniach nad kadrą akademicką. Ten fragment ma także pozwolić czytelnikowi na spojrzenie na pojedynczych profesorów jako na część większej zbiorowości.

Słownik zawiera szczegółowe (wcześniej często zupełnie nieznane) informacje życiorysowe. Dotyczą one głównie drogi naukowej i zawodowej profesorów, w biogramach czytelnik znajdzie jednak również liczne informacje odnoszące się do innych obszarów życia, w tym rodziny bohaterów publikacji. W nagłówku każdego biogramu umieszczono zapis informujący o katedrze kierowanej przez danego profesora, także o nazwie wydziału, w ramach którego katedra funkcjonowała. Biogramy we wszystkich częściach Słownika opierają się na identycznym schemacie. Składa się on z 16 punktów, w każdym z nich został podjęty oddzielny wątek z życiorysu profesorów. Bezpośrednio pod każdym biogramem znajduje się informacja o źródłach i literaturze przedmiotu dotyczących danej osoby. Umieszczono tu tylko wybrane najważniejsze wykorzystane pozycje. Zdecydowana większość biogramów powstała na bazie źródeł archiwalnych, stąd ich zdecydowana przewaga w wykazach. Autorzy w szerokim zakresie korzystali zarówno z archiwów krajowych (szczególnie Archiwum Głównego Akt Dawnych, Archiwum Akt Nowych, Centralnego Archiwum Wojskowego, archiwów uczelni funkcjonujących w okresie międzywojennym, archiwów uczelni powstałych po II wojnie światowej, Archiwum Polskiej Akademii Nauk), jak i z archiwów zagranicznych (szczególnie ukraińskich, litewskich, austriackich, niemieckich i włoskich).

Paweł Kaptur, To Dinner and There Merry. On Food and Drink in Samuel Pepys’s Diary, 2022, 186 s., format A5, ISBN 978-83-7133-968-4, cena 31,50 zł

Niniejsza monografia dotyczy jednego z najważniejszych tekstów źródłowych z czasów tzw. Restauracji Stuartów – Dziennika Samuela Pepysa. Dziennik stanowi zapis życia autora z lat 1660-1669 i obejmuje tak istotne wydarzenia dla historii Londynu i Anglii jak objęcie tronu przez Karola II Stuarta po okresie wojny domowej i protektoratu Olivera Cromwella, wojnę z Holandią, zarazę z roku 1665, czy pożar Londynu z roku 1666. Dziennik Pepysa to jednak nie tylko relacje świadka politycznych i społecznych wydarzeń siedemnastowiecznej Anglii, ale również niezwykle barwny obraz kulinarnych nawyków i tradycji współczesnych Pepysowi.

Założeniem autora książki  było ukazanie kulinarnego aspektu Dziennika Pepysa z trzech perspektyw. Rozdział pierwszy to próba przedstawienia dzieła Pepysa jako swoistego kompendium wiedzy na temat angielskiej tradycji kulinarnej, jej bogactwa i różnorodności. Drugi rozdział pracy stanowi analizę ewolucji pozycji społecznej Pepysa w kontekście relacji pomiędzy rozwojem jego kariery zawodowej, a sferą kulinarną i towarzyską. Trzecia perspektywa zawarta w monografii to próba zrozumienia indywidualnego podejścia Pepysa do czynności jedzenia i picia jako techniki, a wręcz filozofii eskapistycznej, pomagającej zapomnieć o trudnej i niebezpiecznej rzeczywistości, w której przyszło żyć autorowi Dziennika.

Publikacja skierowana jest do filologów, kulturoznawców, historyków kuchni i literaturoznawców zajmujących się angielskim wiekiem siedemnastym oraz może służyć jako literatura uzupełniająca dla studentów filologii angielskiej, którzy w toku studiów zapoznają się z fragmentami Dziennika Pepysa.

Publikacja napisana w języku angielskim.