Grażyna Legutko, Niespokojny płomień. Życie i twórczość Gustawa Daniłowskiego, 509 s., format B5, ISBN 978-83-7133-489-4, 2011,
Grażyna Legutko od lat pracuje nad biografią i twórczością Daniłowskiego, a rezultatem tych badań jest ponad trzydzieści rozpraw [...]. Wśród nich są dwie książki: Sacrum w oczach rewolucjonisty. O Marii Magdalenie Gustawa Daniłowskiego (Kielce 2005) oraz obszerna antologia Ľródeł i materiałów historycznych Bojownicy polskiej sprawy. Wacław Sieroszewski i Gustaw Daniłowski wobec myśli i czynu Józefa Piłsudskiego (oprac. wspólnie z Idą Sadowską, Kielce 2007).
Rozprawa została oparta na bogatym i urozmaiconym materiale Ľródłowym. Stanowią go - co oczywiste - teksty literackie i publicystyczne Daniłowskiego, te ostatnie wydobyte z czasopism i prasy codziennej, a także broszury, odezwy, listy itd. Wykorzystano liczne materiały rękopiśmienne i archiwalne [...], oprócz opracowań teoretyczno- i historycznoliterackich liczne studia i dokumenty historyczne. Tak rozbudowany warsztat badawczy budzi prawdziwy podziw [...].
Autorka odnowiła i szczęśliwie zrealizowała tradycyjny model monografii historycznoliterackiej, wykorzystując nowe narzędzia badawcze. [...] każdy sąd i każda informacja zostały potwierdzone rzetelnie rozpoznanym materiałem. Należy też podkreślić zalety stylu Autorki, dzięki czemu książka [...] może być atrakcyjną lekturą dla zainteresowanych czytelników.
prof. dr hab. Stanisław Fita [fragment recenzji]
Prezentowana monografia należy na pozór do gatunku tradycyjnych opracowań typu życie i twórczość [...] układ składników biograficznych (życie) i interpretacyjnych (twórczość) jest tu zaprojektowany nie tradycyjnie, ale nowocześnie. Bowiem niezależnie od brzmienia podtytułu, autorka w praktyce likwiduje owo dysjunktywne «i» (sformułowanie Marii Żmigrodzkiej) i pokazuje życiotwórczość Daniłowskiego, tj. nierozerwalny związek biografii z twórczością [...]. W praktyce mamy więc do czynienia z równoległością narracji życiowej i twórczej. Autorka zamierzenie nie trzyma się jednak porządku linearnego [...], wybiega w przyszłość, w lata następne, w których można odnaleĽć kontynuacje i konsekwencje. To dość skomplikowany, ale funkcjonalny układ, zasadniczo zmieniający tradycyjny porządek monografii w typie życie i twórczość. Generalnie rzecz biorąc, stanowisko metodologiczne autorki bardzo mi odpowiada, a jej wyjaśnienia dotyczące zamysłu konstrukcyjnego książki uważam za wystarczające i odejmujące argumenty ewentualnym immanentystom i przeciwnikom takiej praktyki historycznoliterackiej.
[...] przy okazji pisania o Daniłowskim i jego twórczości Grażynie Legutko udało się wypowiedzieć wiele ważnych stwierdzeń dotyczących klimatu myślowego i artystycznego Młodej Polski, jej uciążliwej samowiedzy progu nowoczesności, zaś konstrukcja wywodu i ogrom informacji zawartych w tej książce wystawiają jak najlepsze świadectwo umiejętnościom badawczym autorki.
prof. dr hab. Andrzej Z. Makowiecki [fragment recenzji]